Oficjalnie jednorożców było do tej pory pięć: Allegro, Grupa InPost, CD Projekt, Grupa Pracuj i Techland. Eleven Labs jest szósty, ale co z DocPlanner, Booksy, Text (d. LiveChat) czy Modivo (d. eobuwie.pl)?

Żeby startup mógł zostać jednorożcem, musi mieć udokumentowaną wycenę powyżej $1 mld. Spółkom giełdowym jest ten status wykazać nieco łatwiej, niż prywatnym. Chyba, że dostanie się duży zastrzyk gotówki od funduszy VC/PE, jak to się stało w styczniu 2024 roku w przypadku Eleven Labs. Kolejna runda dofinansowania w postaci $80 mln pozwoliła mu stać się najmłodszym w historii polskiego biznesu unicornem. Startup powstał w styczniu 2022 roku. Rok później wprowadził na rynek najlepszy na świecie syntetyzator mowy typu text-to-speech. A 2 lata później miał już ponad 1 mln klientów!

To ogromny sukces, mając na uwadze, że liczba nowych jednorożców drastycznie spada z roku na rok. Do końca 2021 roku było ich ok. 900, w 2022 roku dołączyło 311, ale do połowy 2023 roku zaledwie kolejnych 50. 

Piątka wybranych

Ponieważ wszystkie nasze jednorożce są spółkami technologicznymi, przyjrzyjmy się im po kolei. Co sobą reprezentują, czym się zajmują i w jaki sposób doszły do poziomu unicorna. A wszystko przy założeniu, że decyduje wycena aktualna, a nie historyczna:

• Allegro to największa w Polsce platforma e-commercowa. Wielokrotnie przechodziła z rąk do rąk za kwoty znacznie większe niż $1 mld. Obecnie jest spółką giełdową o kapitalizacji $8 mld. Jedyne wahnięcie kursu miała w 2021 roku, kiedy to jej wycena spadła o połowę.
• Grupa InPost to polska firma kurierska działająca w 9 krajach Europy, która dostarcza rocznie do klientów 0,75 mld przesyłek. Gdy wchodziła na giełdę w Amsterdamie w 2021 roku, jej wycena była szacowana na €7-8 mld. W ciągu roku spadła jednak do €3,1 mld. Obecnie wynosi €7,18 mld, ale już na polskiej giełdzie GPW.
• CD Projekt to z kolei największy w Polsce producent gier wideo na komputery osobiste oraz konsole SA. Po nieudanej premierze Cyberpunka, jego wycena spadła z $7 mld do $2,5 mld, ale potem wróciła do $3,9 mld. Do dziś firma sprzedała „tylko” 25 mln kopii (w przypadku „Wiedźmina 3: Dziki Gon” było to 50 mln kopii). Obecnie pracuje nad sequelem przenosząc produkcję do nowo powstałych biur w Bostonie i Vancouver.
• Grupa Pracuj zarządza serwisami rekrutacyjnymi, z których najbardziej znany to Pracuj.pl. Jej aktualna wycena oscyluje wokół $1 mld, ale cena akcji jest w trendzie wzrostowym.
• Techland to drugi w Polsce, za CD Projekt, największy producent gier wideo na komputery PC i konsole. W połowie 2023 roku udziały większościowe (67%) zakupiła w nim za $1,5 mld chińska firma Tencent. Właściciel, Paweł Marchewka, zachował resztę akcji (33%) oraz stanowisko CEO.

Siódmy niepotwierdzony

Firmą, która niewątpliwie ma potencjał na jednorożca jest DocPlanner, ale oficjalnie nigdy to nie zostało potwierdzone. To jedna z największych na świecie firm łączących lekarzy z pacjentami, która wyrosła na bazie popularnego w Polsce ZnanegoLekarza. Z jej serwisów może obecnie korzystać nawet 100 mln pacjentów. Informację o przekroczeniu przez DocPlanner wyceny w wysokości $1 mld podał specjalistyczny londyński portal unquote w sierpniu 2021 roku. Ujawnił on, że firma zakończyła nieujawnioną rundę finansowania już po uzyskaniu statusu jednorożca. Sam zainteresowany nie potwierdził tego do dziś.

Pozostali kandydaci

Powyższa lista nie obejmuje innych polskich startupów technologicznych, które często typowane były na unicorna, ale nie spełniają któregoś z kryteriów:

• Grupa Wirtualna Polska jest właścicielem pierwszego polskojęzycznego serwisu internetowego powstałego w 1995 roku, ale działa też w obszarze innych mediów i e-commerce. Do zostania jednorożcem niewiele brakuje, bo jej aktualna wycena to niecałe $900 mln.
• Text (d. LiveChat) to firma oferująca oprogramowanie do prowadzenia rozmów z klientami przez internet w celu usprawnienia sprzedaży, które cieszy się ogromną popularnością od czasów pandemii. Z jej  produktów korzysta obecnie ponad 40 tys. firm, instytucji i urzędów. Jednak obecna wycena spółki to tylko nieco więcej niż $600 mln.
• PlayWay, Huuuge Games i Ten Square Games to producenci gier komputerowych, ale wycena żadnego z nich nie zbliżyła się do $1 mld ($528 mln, $451 mln i $190 mln odpowiednio).
• Modivo (d. eobuwie.pl) to największa polska firma zajmująca się sprzedażą obuwia i akcesoriów przez Internet. Ostatnia runda na szczycie bańki technologicznej w 2021 roku wyceniła spółkę na $1,1 mld, ale w międzyczasie wszystkie wyceny spółek mocno spadły. Co więcej, w 2021 roku firma miała jeszcze 30 mln euro zysku netto, ale w 2022 już 26 mln euro straty. Nie przeszkodziło to jej właścicielowi, CCC Group, twierdzić w połowie 2023 roku, że jej wycena wynosi $1,26 mld, ale dane te nie są potwierdzone. Tym bardziej, że sama CCC Group, która jest spółką giełdową jest obecnie wyceniana na $1 mld, nie będąc sensu stricte spółką technologiczną.

Dobrym kandydatem na unicorna jest jeszcze Booksy. To platforma, która służy klientom do rezerwowania i opłacania wizyt w lokalnych firmach kosmetycznych i zakładach fryzjerskich. Firma po przeniesieniu centrali do USA i pozyskaniu od inwestorów $120 mln chwaliła się, że obsługuje już 13 mln klientów. Ale swojej wyceny nigdy nie zdradziła.

——————————–

TOP-3

1. DeepL Translator, wydajne narzędzie nowej generacji do tłumaczeń online, bazujące na sieciach neuronowych. Serwis obsługuje 26 języków (stan na maj 2022).
2. Eleven Labs, najlepsza na świecie technologia do syntezy mowy.
3. Tomasz Czajka, Flight Software Engineer w SpaceX. Był członkiem ekipy, która jako pierwsza z Polski zwyciężyła w finałach ICPC 2003.

TOP-3 na angielskiej wersji strony (linki prowadzą do wersji po polsku) 

1. Booksy, najbardziej popularna na świecie aplikacja do rezerwowania wizyt u fryzjerów i w salonach kosmetycznych.
2. Vasco Translator V4, urządzenie translacyjne, które działa online w 150+ krajach, mówi w 75 językach, a napisy ze zdjęć tłumaczy ze 108 w ciągu 0,5 sek. 
3. TOP-10 polskich firm sektora gamedev 2023 – liderem jest CD Projekt przed Techlandem i PlayWay.