Jan Firlej zdobył dla Polski jeden z trzech złotych medali w EuroSkills Gdańsk 2023 w elektronice. Ma 22 lata i jest studentem III roku Politechniki Poznańskiej na kierunku Automatyka i Robotyka.
Jan Firley już od najmłodszych lat interesował się wszystkim co świeci, albo coś robi. Bawiło go nawet włączanie i wyłączanie światła. W czasach szkolnych brał nawet udział w kilku konkursach związanych z techniką. Za ważniejsze uważa jednak to, że już od dłuższego czasu zajmuje się zleceniami z zakresu elektroniki. Zaczęło się od naprawy wzmacniaczy dla znajomych. Mocno rozwinęło się dopiero wtedy, gdy poznał członków klubu miłośników starych francuskich samochodów. I zaczął dla nich naprawiać elektronikę z lat 70. ubiegłego wieku. Od dwóch lat pracuje natomiast w firmie, która zajmuje się serwisowaniem i progamowaniem robotów przemysłowych. Odpowiada w niej za programowanie układów wbudowanych w różne urządzenia. Zdarza mu się też uczestniczyć w tworzeniu urządzeń konsumenckich. W swoim życiu zajmował się projektowaniem i naprawą bardzo różnych urządzeń od elektroniki dla branży automotive po przemysłową.
Jego zdaniem w elektronice bardzo dużo się zmieniło w ciągu 2 ostatnich lat. Z powodu załamania rynku półprzewodników zmieniły się przykładowo standardy projektowania urządzeń. Okazało się bowiem, że już nie można polegać na tym, że jakiś układ będzie zawsze i wszędzie dostępny. Generalnie dąży się do miniaturyzacji, upraszczania i ograniczania kosztów.
Trudny zawód
Dobry elektronik musi mieć umiejętności z wielu różnych dziedzin. Od strony fizycznej musi wiedzieć, jak działają poszczególne elementy, ale musi też umieć programować. Podczas konkursu, takiego jak EuroSkills, sprawdza się współgranie wielu umiejętności pozwalających uzyskać określony efekt. W czasie zawodów trzeba najpierw zaprojektować płytkę według określonych wymagań. A potem ją polutować, czyli wykazać się umiejętnościami czysto manualnymi. Ważne jest, aby przy projektowaniu wziąć pod uwagę różne aspekty, takie jak prostota konstrukcji, redukcja kosztów czy późniejszy serwis. Zawsze jest przy tym dokładnie określone, co dane urządzenie ma robić i jakie parametry spełniać. Zawodnicy mają do zrealizowania dwa moduły. Pierwszy to zaprojektowanie, wykonanie i pomiary na danym urządzeniu. Drugi to samo programowanie: dostaje się gotowe płytki i sprawdzane są wyłącznie umiejętności programistyczne.
Zdaniem eksperta
Arkadiusz Hulewicz to ekspert z Instytutu Elektrotechniki i Elektroniki Przemysłowej Politechniki Poznańskiej oraz opiekun polskiego zawodnika. Jego zdaniem, celem uczestnika konkursu jest zaprojektowanie układu elektronicznego, zbudowanie go i zaadaptowanie w danym układzie pomiarowym. Innymi słowy uczestnik ma stworzyć urządzenie i spowodować, by działało. Trudnością jest to, że elektronika jest bardzo wymagającą i w przeważającej mierze nieprzewidywalną dziedziną. Można coś zaprojektować wirtualnie, a po zbudowaniu nie będzie działać zgodnie z oczekiwaniami. Powodem może być to, że sygnały będą się rozchodzić inaczej, niż wynikałoby to z projektu. W diagnostyce często bywa natomiast tak, że usterkę przewiduje się w danym miejscu. A problem – jak się okazuje – jest zupełnie gdzie indziej.
Więcej o EuroSkills Gdańsk 2023 i elektronice czytaj tutaj.
Więcej o sukcesach polskiej ekipy na Euroskills Gdańsk 2023 czytaj na stronie WorldSkills Poland.